نمونه سئوالات درس حقوق بین الملل محیط زیست
کارشناسی ارشد حقوق بین الملل
نیمسال اول سال تحصیلی ۹۰-۸۹
بسمه تعالی
الف- سئوال تشریحی
امروزه کسانی مانند« آناتول لیون» معتقدند که بزرگترین چالش فرا روی بشریت در قرن 21، «تروریسم» و«حقوق بشر» نیست. بلکه چالش اصلی مسئله «گرمایش جهانی»، « تغییرات آب و هوایی» و« حفظ محیط زیست» است که این امر بنوبه خود محصول گسترش الگوی سرمایه داری لیبرال و الگوی هابزی روابط بین المللی( واقع گرایی) می باشد.
به عنوان دانشجوی حقوق بین الملل ودر پرتو مفاهیم« نفع متقابل»،« نفع همگانی»، « جامعه بین المللی» و «جامعه جهانی» تا چه اندازه با این رویکرد همدل یا مخالف هستید؟
ب- مسئله
1.در تیر ماه 1372 کشتی کاپیتان ساخاروف ثبت شده در روسیه و در اصل متعلق به شرکت سهامی کشتیرانی شمال روسیه که خدمات حمل و نقل کانتینرهای حاوی کالاهای تجاری و شیمایی را از مبداء کشور پرتغال به مقصد عربستان سعودی از طریق خلیج فارس بر عهده داشت، در فاصله 30 مایلی دریایی آب های جنوب جزیره لاوان ( آبهای انحصاری اقتصادی ایران) در اثر انفجار یکی از کانتینرها وایجاد حریق غیر عمدی غرق گردید.
2-به دنبال این حادثه و پخش مواد نفتی موجود در مخزن سوخت کشتی و همچنین نشت انواع مواد شیمایی حاوی مواد خطرناک شامل اسید سیتریک، هیپو کلریت سدیم،اتانول آمین، هیدرو اکسید پتاسیم، و فلزات سمی دیگر منعکس در پرونده، موجب آلودگی آب های منطقه ومسموم نمودن و تلف شدن آبزیان گردید.سازمان بنادر و کشتیرانی جهت تأمین ایمنی تردد کشتی ها و پاکسازی منطقه کانتینرهای شناور در دریا را جمع آوری نموده و شرکت شیلات نیز صیادی را به طور موقت در آب های منطقه ممنوع اعلام نمود.
3- متعاقباً سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان بنادر و کشتیرانی و شرکت شیلات مشترکاً دادخواستی به طرفیت شرکت کشتیرانی شمال روسیه به خواسته الف- انتقال کانتینرهای مغروق از محل وقوع حادثه ب – تخلیه مناسب مخزن سوخت کشتی جهت جلوگیری از ادامه مرگ ومیر آبزیان ج- پرداخت کلیه خسارت های وارده به محیط زیست منطقه، تقدیم محاکم عمومی ایران ( شعبه سوم دادگاه عمومی تهران) نمودند.
مستدعی است با عنایت به مطالعات خود در خصوص مناسبات میان حقوق بین الملل و حقوق داخلی در خصوص موارد ذیل اظهار نظر فرمایید.
1- آیا محاکم جمهوری اسلامی ایران صالح به رسیدگی هستند؟ در جایگاه قاضی پرونده مبنای صلاحیت خود را کدام یک از اسناد ذیل قرار می دهید؟چرا؟
الف- کنوانسیون 1982 حقوق دریاها ب- کنوانسیون 1969 بروکسل در خصوص مداخله دردریای آزاد در صورت بروز سوانح آلودگی ج- قانون مناطق دریایی ایران
2- آیا خسارت عدم النفع صیادان قابل مطالبه است؟ چگونه باید خسارت به آبزیان را برآورد نمود؟
3- آیا آلودگی ایجاد شده توسط شرکت مزبور در زمره اعمال منع نشده در حقوق بین الملل قرار می گیرد؟ و آیا می توان شرکت مزبور را به اعاده وضع به حالت سابق(Restitutio in integrum) محکوم نمود؟
4- به نظر شما با توجه به استنکاف طرف روسی از پرداخت غرامت و نداشتن اموال قابل توقیف در ایران) سازمان محیط زیست چگونه می تواند نسبت به استیفای محکوم به اقدام نماید؟